دستگاه آندوسکوپی کپسولی

آندوسکوپی کپسولی روشی است که با استفاده از یک دوربین بی‌سیم کوچک از دستگاه گوارش تصویربرداری می‌شود. این دوربین در داخل یک پوشش همانند کپسول ویتامین قرار دارد که توسط فرد بلعیده می‌شود. همزمان با حرکت کپسول در دستگاه گوارش، دوربین هزاران عکس می‌گیرد. سپس به گیرنده که روی کمربند به‌ دور کمر بیمار بسته شده است، انتقال می‌یابد.

دستگاه آندوسکوپی کپسولی به پزشکان کمک می‌کند تا داخل روده کوچک و نواحی را که با روش‌های سنتی آندوسکوپی به‌راحتی قابل‌دسترسی نیست، ببینند. کپسول آندوسکوپی مانند غذای بلعیده شده، از طریق سیستم گوارشی حرکت می‌کند و در نهایت با دفع مدفوع از بدن خارج می‌شود.

موارد استفاده از دستگاه آندوسکوپی کپسولی

• خونریزی دستگاه گوارش: شایع‌ترین دلیل برای انجام آندوسکوپی کپسولی، بررسی خونریزی غیرقابل‌ توضیح در روده کوچک است.
• بیماری‌های التهابی روده مانند بیماری کرون: دستگاه آندوسکوپی کپسولی می‌تواند مناطقی از روده کوچک را که دارای التهاب است را نشان دهد.
• سرطان: آندوسکوپی کپسولی می‌تواند تومورها را در روده کوچک یا سایر قسمت‌های دستگاه گوارش نشان دهد.
• بیماری سلیاک: آندوسکوپی کپسولی گاهی اوقات برای تشخیص و نظارت بر واکنش ایمنی بدن به خوردن گلوتن استفاده می‌شود.
• معاینه مری: آندوسکوپی کپسولی همچنین برای ارزیابی لوله عضلانی که دهان و معده (مری) را به هم وصل می‌کند مورداستفاده قرار می‌گیرد تا وریدهای غیرطبیعی و بزرگ شده (واریس) را بررسی کند.
• غربالگری پولیپ: افرادی که سندرم‌های ارثی دارند، می‌تواند باعث ایجاد پولیپ در روده کوچک شود. بنابراین ممکن است گهگاه تحت آندوسکوپی کپسولی قرار گیرند.
• اگر نتایج آزمایش تصویربرداری با روش‌های دیگر نامشخص یا غیرقطعی باشد، پزشک برای کسب اطلاعات بیشتر، آندوسکوپی کپسولی را توصیه کند.

اجزای دستگاه آندوسکوپی کپسولی

این سیستم از پدهای حسگر یا الکترودها تشکیل شده است که به شکم بیمار متصل می‌شوند. دقیقاً مانند لیدهای EKG یا کمربند حسگر که در اطراف ناحیه شکم بسته می‌شوند. این حسگرها به یک ضبط کننده داده متصل می‌شوند. اندازه کپسول معمولاً ۲۶ میلی‌متر در ۱۱ میلی‌متر است. این کپسول از یک گنبد نوری، یک لنز، چندین دیود ساطع‌کننده نور، یک نیمه‌هادی، فرستنده و یک آنتن تشکیل شده است. کپسول یکبار مصرف از نظر فیزیولوژیکی در کل دستگاه گوارش حرکت می‌کند و دقیق‌ترین تصاویر خود را از روده کوچک می‌گیرد. تصاویر ضبط شده توسط دوربین کپسول بر روی یک ضبط کننده داده که توسط بیمار پوشیده می‌شود. سپس یه ضبط کننده مخابره و ذخیره می‌شود. پس از مطالعه، تصاویر بر روی رایانه بارگیری می‌شوند. سپس تصاویر توسط یک متخصص گوارش آموزش‌دیده مشاهده و تفسیر می‌شوند.

بعد از آندوسکوپی کپسولی

عمل آندوسکوپی کپسولی پس از هشت ساعت و هنگامی که کپسول همراه مدفوع از بدن شما خارج می‌شود، کامل می‌گردد. سپس، باید برای بازگرداندن دستگاه ضبط یا برداشتن الکترودها به پزشک مراجعه کنید (اطمینان حاصل کنید که سیستم را قبل از زمان قطع نکنید زیرا می‌تواند بر روی تصاویر گرفته شده تأثیر بگذارد). بسته به حرکات روده، کپسول می‌تواند از چند ساعت تا چند روز در بدن باقی بماند. بیمار در هنگام دفع مدفوع متوجه خروج کپسول از بدن خواهد شد. این کپسول‌ها یکبار مصرف هستند و به‌راحتی از بدن دفع می‌شوند. اگر بعد از چند روز بیمار متوجه شود که کپسول دفع نشده، باید با پزشک خود تماس بگیرد. پزشک ممکن است از فناوری تصویربرداری مانند اشعه ایکس برای یافتن کپسول در بدن شما استفاده کند.

پس از انجام آندوسکوپی کپسولی، پزشک تصاویر ذخیره شده را از دستگاه ضبط به رایانه منتقل می کند و تصاویر با استفاده از نرم افزارهای تخصصی در یک ویدیو ترکیب می شوند. ‌سپس پزشک ویدئو را بررسی می‌کند. این ویدئو به پزشکان کمک می‌کند تا با مشاهده و بررسی حرکت کپسول در سیستم گوارش، هرگونه مشکل گوارشی را شناسایی کنند.

 

عوارض آندوسکوپی کپسولی

انجام آندوسکوپی کپسولی در مواردی نادر با عوارض همراه خواهد بود. خطر اولیه با آندوسکوپی کپسولی، ماندن احتمالی دستگاه در روده کوچک است. در بیمارانی که برای ارزیابی خونریزی تحت آزمایش قرار می گیرند، خطر بسیار کم و تقریباً یک تا دو درصد است، این خطر برای بیماران مبتلا به بیماری کرون ممکن است به چهار تا پنج درصد افزایش یابد. اکثر موارد ماندگی کپسول، پس از تأخیر کوتاهی در حین عبور، خود به خود برطرف می شود و بیماران هیچ علامتی ندارند. گاهی اوقات، داروهایی برای کمک به تسهیل عبور کپسول از بدن به بیمار داده می شود. همچنین در موارد نادر، وجود یک ناهنجاری در روده کوچک مسیر عبور را مسدود می کند. در چنین حالتی، کپسول را می توان طی یک روش آندوسکوپی به نام انتروسکوپی با بالون دوبل یا در موارد غیرمعمول با جراحی خارج کرد.