ید و تنتورید

ید هالوژنی با عدد اتمی 53 در جدول تناوبی می باشد. ید در دمای اتاق جامد بوده و قهوه ای رنگ است. این عنصر به صورت مولکول دو اتمی یافت می شود. ید و تنتورید محلول های گند زدا می باشند که بسیار سمی بوده و برای ضد عفونی کردن اشیاء بکار می روند. از محلول های ید و تنتورید به عنوان ضد عفونی کننده برای پوست و بدن استفاده می شوند که غلظت ید در این محلول ها خیلی کم است. بنابراین ید و تنتورید گند زدا می باشند ولی محلول های کم غلظت آن که در ادامه شرح داده می شوند آنتی سپتیک هستند.

ید و تنتورید و ترکیبات ید دار آن نقش مهمی را در ضد عفونی کننده ها بازی می کنند و کاربرد های زیادی دارند. ید در چند شکل مورد استفاده قرار می گیرد:
تنتورید ترکیب ید و الکل است. از 2 تا 5 درصد ید و الکل اتانول تشکیل یافته ‌است. رنگ این محلول قهوه ای روشن است. تنتورید خاصیت ضد باکتری، ضد ویروس و ضد قارچ دارد و قابلیت بالایی در نابودی اکثر میکرو ارگانیسم ها دارد.

محلول یددار لوگول از پنج درصد ید، و یدید پتاسیم و آب مقطر تشکیل شده ‌است. این محلول قهوه ای یا نارنجی رنگ می باشد. لوگول علاوه بر خاصیت ضد عفونی کنندگی در آزمایشگاه ها نیز کاربرد فراوانی دارد که در ادامه شرح داده می شود.

کاربرد ید و تنتورید

ید در ضد عفونی کردن اجسام غیر زنده کاربرد دارد و محلول های آن در مطب های پزشکی و بیمارستان ها و آزمایشگاه ها بکار می رود. تنتورید در ضد عفونی زخم‌ ها، و گندزدایی آب آشامیدنی مصرف می‌گردد. محلول یددار لوگول کاربرد های آن در تصویربرداری از گردن به منظور تشخیص سرطان استفاده می شود. این محلول گاهی به عنوان ضد عفونی کننده در جراحت های کوچک هنگام بخیه به کار می رود.
مقدار کمی از لوگول برای ضد عفونی کردن آب آشامیدنی بسیار مفید است. همچنین به عنوان معرف برای شناسایی نشاسته در ترکیبات آلی و پلی ساکارید هایی که ساختار حلقوی دارند استفاده می شود.به این صورت که افزودن نشاسته یا موارد ذکر شده موجب تغییر رنگ آن به آبی پر رنگ یا رنگ مشکی می شود. از این محلول می توان برای رنگ آمیزی سلول استفاده کرد تا هسته سلول آشکارتر شود. گاهی در ضد عفونی کردن جراحت های کوچک در هنگام بخیه استفاده می شود.

نحوه استفاده از ید و تنتورید

• محلول ها را می‌توان به طور مستقیم بر روی محل عارضه اسپری نمود و یا اینکه در ابتدا بر روی گاز استریل اسپری نمود.
• اسپری تنتورید برای مناطقی از پوست با مو پوشیده می شوند بسیار راحت و مؤثر تر از سایر ضد عفونی کننده ها می باشد.
• این محلول ها در حجم زیاد سمی می باشند.
• این محلول ها فقط برای استعمال خارجی می باشند.

عوارض جانبی ید

همه دارو ها عوارض جانبی دارند. از این رو ید و ترکیبات ید دار نیز عوارض جانبی دارند که به ندرت مشاهده شده است.

• ید می تواند باعث سوختگی پوست شود.(در غلظت بالا و حجم و زمان زیاد)
• بیماران مبتلا به اختلال های تیروئیدی باید با مشورت پزشک مصرف کنند.
• تنتورید می تواند موجب تحریک شدن خفیف پوست شود.
• نباید در سوختگی ها و زخم های وسیع از آن ها استفاده شود.
• محلول لوگول می تواند موجب اختلال در خواب، سردرد و حالت تهوع شود.

شرایط نگهداری تنتورید و لوگول

• در کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری شود.
• دور از اشعه آتش نگهداری شود.

جهت دریافت راهنمایی بیشتر با متخصصین شرکت سینا طب تماس بگیرید.