تهران، خیابان ولیعصر، پایین‌تر از سه راه جمهوری، کوچه سخنور، ساختمان شماره 117، طبقه 5
021-66709528
تهران، خیابان ولیعصر، پایین‌تر از سه راه جمهوری، کوچه سخنور، ساختمان شماره 117، طبقه 5
021-66709528
دستگاه بن ماری (به انگلیسی: water bath) یا حمام آزمایشگاهی یکی از تجهیزات بسیار پرکاربرد آزمایشگاهی است که در آزمایشگاه‌ها برای گرم سازی و ذوب نمونه‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه پر از آب یا روغن است و با استفاده از حرارت، مواد را به آرامی ذوب می‌کند. استفاده از روغن به جای آب در بن ماری‌ها، به دلیل داشتن دمای ذوب بالاتر و عدم تاثیر آب بر برخی مواد است. این دستگاه‌ها برای نمونه‌های آزمایشگاهی که نیاز به گرم شدن دارند، بسیار کاربردی هستند.
بن ماری آزمایشگاهی مانند یک حمام گرم پر از آب عمل می‌کند و باعث ذوب شدن مواد می‌شود. نام گذاری حمام آب یا حمام آزمایشگاهی به دلیل شباهت عملکرد آن با یک حمام گرم است. حمام آزمایشگاهی از جمله وسایل پرکاربرد در آزمایشگاه‌ها است و در تحقیقات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حین استفاده از دستگاه حمام آزمایشگاهی، باید نکاتی مانند استفاده از ظروف مناسب، رعایت دما و زمان مناسب برای ذوب مواد و همچنین استفاده از وسایل ایمنی را رعایت کرد.
روش بن ماری یک تکنیک و روش علمی است که در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود. این روش برای تشخیص و شناسایی مواد شیمیایی در نمونه‌های مختلف استفاده می‌شود. در این روش نمونه‌ای از ماده مورد نظر به صورت محلول در آب یا حلال دیگری قرار می‌گیرد. سپس تعدادی از ترکیبات شیمیایی به نمونه اضافه می‌شوند و واکنش‌های شیمیایی در نمونه بررسی می‌شوند. بر اساس تغییرات رنگ و واکنش‌ها، می‌توان به نتیجه گیری در مورد مواد موجود در نمونه دست پیدا کرد. این روش برای تشخیص و شناسایی انواع مواد شیمیایی از جمله عناصر و ترکیبات آلی و غیرآلی بسیار موثر است.
همچنین بن ماری یک راه کار علمی موثر برای اندازه گیری و کنترل دما در کاربردهای علمی است. ابزارهای دقیق حساس به دما مانند ترموکوپل‌ها یا پروب‌های دما با استفاده از بن ماری می‌توانند دمای نمونه یا انکوباتور را اندازه گیری کنند. حمام‌های آزمایشگاهی قادرند بازخوردی به کاربر ارائه کنند تا اطمینان حاصل شود که دما در طول آزمایش ثابت می‌ماند. این تجهیزات در بسیاری از زمینه‌های علمی مانند شیمی، بیولوژی، فیزیک و پزشکی مورد استفاده و بهره برداری قرار می‌گیرند.
حمام‌های آزمایشگاهی در محدوده دمایی 25 تا 60 درجه سانتی گراد قابل استفاده هستند. اما برای دماهای بالاتر از 100 درجه سانتی گراد، نیاز به استفاده از یک درپوش با مشخصات ویژه است. حمام‌های آزمایشگاهی معمولاً با ظرفیت 2 تا 30 لیتر طراحی و تولید می‌شوند. اگر به محدوده دمایی بالاتر از 60 درجه سانتی گراد نیاز دارید، باید از درپوش مناسب استفاده کنید.
بن ماری آزمایشگاهی شامل یک مخزن دو جداره استیل با عایق بندی مناسب است. برای گرم کردن آب درون دستگاه بن ماری، از المنت‌هایی با قدرت گرمایی متفاوت استفاده می‌شود که بسته به حجم و گنجایش آب داخل مخزن انتخاب می‌شود. المنت‌ها با عایق و پوششی محافظت شده‌اند تا الکتریسیته به آب نرسد. همچنین برای اندازه گیری دما می‌توان از دماسنج‌های آنالوگ یا دیجیتال استفاده کرد. جهت تنظیم و حفظ دمای آب در مخزن، از ترموستات استفاده می‌شود. در بن ماری‌های جدید، از سیستم میکروکنترلر برای تنظیم دما استفاده می‌شود.
پنل خارجی در بن ماری آزمایشگاهی نقش مهمی در تنظیمات دستگاه دارد. این پنل شامل کلیدهای کنترلی است که هر کدام وظیفه و عملکرد خاصی را بر عهده دارند. کلیدهای موجود بر روی پنل خارجی به کاربران اجازه می‌دهند تا عملیات مورد نیاز را با دقت و به بهترین نحو اجرا کنند. از طریق این پنل می‌توانید به راحتی تنظیمات مورد نظر خود را انجام داده و دستگاه را به صورت دقیق کنترل کنید. همچنین با استفاده از این کلیدها می‌توانید تغییراتی را در پارامترهای مختلف دستگاه اعمال کنید و عملکرد آن را بهینه سازی کنید.
از دیگر اجزای اصلی دستگاه حمام آزمایشگاهی می‌توان به صفحه نمایشگر برای نمایش و پیگیری دما و سایر پارامترها اشاره کرد. درب برای ورود و خروج نمونه‌ها و همچنین جلوگیری از فرار بخارها استفاده می‌شود. مخزن حاوی مایع بن ماری است که باعث تشکیل بخار و تبدیل آن به نقطه جوش می‌شود. همچنین کنترلگر الکتریکی نقش مهمی در کنترل دما و زمان بن ماری دارد و در نهایت، دماسنج و همزن برای نگهداری دمای مورد نیاز و مخلوط کردن مایع بن ماری استفاده می‌شوند.
دستگاه بن ماری آزمایشگاهی دارای قابلیت‌های متنوعی است که به نوع بن ماری وابسته است. با استفاده از صفحه نمایش دستگاه می‌توانید پارامترهایی مانند دما را به واحد سانتی گراد یا فارنهایت تنظیم کنید و همچنین هشدارهایی برای افزایش یا کاهش دما تعیین کنید. همچنین دستگاه دارای دو کلید جهت روشن و خاموش کردن است و یک چراغ برای نمایش واحد دما (سانتی گراد یا فارنهایت) نصب شده است. این دستگاه برای انجام آزمایشات مربوط به بن ماری در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود و امکانات مختلفی برای کنترل و نمایش دما را فراهم می‌کند.
جنس اصلی حمام آزمایشگاهی از فولاد است که به دلیل مقاومت بالا و ضد زنگ بودن، برای محیط‌های آزمایشگاهی مناسب است. بخش خارجی دستگاه شامل یک پانل است که دارای کلیدها و صفحه کنترل است. این بخش برای تنظیم و کنترل عملکرد دستگاه استفاده می‌شود. بخش داخلی بن ماری شامل یک مخزن است که با مقاومت بالا پوشش داده شده است و از جنس ضد زنگ است. همچنین در برخی از حمام‌های آزمایشگاهی همزنی نیز وجود دارد که آب را در مخزن به جریان در می‌آورد و باعث یکدست شدن دمای آب می‌شود.
برای استفاده از امکانات کامل دستگاه حمام آزمایشگاهی و مشاهده تمامی قابلیت‌های آن، می‌توانید از کنترل کننده الکتریکی، همزن و دماسنج استفاده کنید. همچنین صفحه نمایش دستگاه به شما امکان می‌دهد تا پارامترهای مختلف را تنظیم نمایید و هشدارهای لازم را برای دما تعیین کنید. دستگاه حمام آزمایشگاهی یک تجهیزات مهم در آزمایشگاه‌ها است که با استفاده از آن می‌توانید آزمایشات مربوط به بن ماری را به صورت دقیق و کنترل شده انجام دهید.
بن ماری یک دستگاه آزمایشگاهی است که در بسیاری از زمینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه شامل یک حوضچه پر آب استیل است که ظروف آزمایشگاهی درون آن قرار می‌گیرند. با پر کردن حوضچه با آب گرم، از حرارت مستقیم شعله جلوگیری می‌شود و حرارت به صورت همرفتی جریان می‌یابد. این فرآیند باعث ایجاد یک حرارت یکنواخت و قابل کنترل در دستگاه می‌شود. دستگاه‌های بن ماری آزمایشگاهی برای انجام تست‌های دارویی، تحقیقاتی، آموزشی، کیلینیکی، صنایع شیمی و بیوشیمی، ترکیب مواد اگلوتیناسیون، آزمایش‌های دارویی، آزمایش‌های مرتبط با سرم شناسی و روش‌های انکوباسیون صنعتی استفاده می‌شوند.
از دستگاه حمام آزمایشگاهی برای ذوب و گرم کردن فرآورده‌های خونی منجمد نیز استفاده می‌شود. این دستگاه شامل یک مخزن پر از آب است که حاوی فرآورده‌های خونی منجمد است. با برداشت درپوش دستگاه، می‌توان مواد شیمیایی مورد نیاز را که همچنان منجمد هستند، در جایگاه ویژه داخل دستگاه قرار داد تا ذوب و گرم شوند. سپس نمونه‌ها برای انجام آزمایشگات و تحقیقات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با توجه به این که آزمایشگاه‌ها نیازمندی‌ها و شرایط‌های متفاوتی دارند، انواع مختلفی از بن ماری‌ها وجود دارند که می‌توانید بر اساس نیازهای هر آزمایشگاه از آنها استفاده کنید. بن ماری‌های آزمایشگاهی معمولاً به سه دسته تقسیم می‌شوند: بن ماری‌های حرارتی، شیمیایی و فیزیکی. حمام‌های آزمایشگاهی حرارتی با استفاده از حرارت برای تغییر فیزیکی یا شیمیایی نمونه‌ها استفاده می‌شوند. بن ماری‌های شیمیایی با استفاده از مواد شیمیایی برای تحقیق درباره خواص و رفتار مواد استفاده می‌شوند. حمام‌های آزمایشگاهی فیزیکی با استفاده از قوانین فیزیکی برای بررسی و تحلیل پدیده‌های فیزیکی استفاده می‌شوند. سایر حمام‌های آزمایشگاهی عبارتند از:
فولاد ضد زنگ یا استیل 316 یک متریال بسیار مناسب برای طراحی و تولید دستگاه بن ماری آزمایشگاهی استیل است. این نوع فولاد دارای مقاومت بالا در برابر حرارت و زنگ زدگی است و به خوبی در فرآوری نمونه‌های آزمایشگاهی عمل می‌کند. جنس بدنه دستگاه نیز می‌تواند با توجه به سفارش کاربران از آلومینیوم یا استیل تولید شود. فولاد ضد زنگ یکی از فلزات با کیفیت و مقاوم در برابر سایش است که برای محیط‌های آزمایشگاهی بسیار مناسب است.
لگن بن ماری استیل ظرفی است که از جنس استیل تولید می‌شود. استیل یکی از مقاوم‌ترین و پایدارترین فلزات است که به علت خواص منحصر به فرد کاربردهای فراوانی دارد. لگن بن ماری استیل مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی و خوردگی دارد. به همین دلیل لگن بن ماری استیل می‌تواند در محیط‌های مرطوب و با تماس با مایعات بدون تغییر در کیفیت و ظاهر خود استفاده شود.
استیل دارای مقاومت فیزیکی بالایی است و همین ویژگی باعث می‌شود از لگن بن ماری استیل برای شرایط سخت و استفاده‌های مکرر استفاده شود. از دیگر ویژگی‌های استیل می‌توان به خاصیت ضد خش بودن آن اشاره کرد. لگن بن ماری استیل با این ویژگی می‌تواند برای مدت بیشتری مورد استفاده قرار گیرد و شکل ظاهری خود را بدون هیچ گونه مشکلی حفظ کند. همچنین استیل خاصیت ضد باکتری دارد و به همین دلیل لگن بن ماری استیل به عنوان یک ظرف بهداشتی مطمئن و سالم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ظروف و لگن‌های بن ماری آزمایشگاهی بر اساس ابعاد و اندازه به 8 دسته تقسیم می‌شوند که شامل 1/1 ، 2/1، 3/1، 4/1، 6/1، 9/1، 1/2 و 3/2 می‌شوند. این تقسیم بندی برای استفاده در آزمایشگاه‌ها و نمونه برداری‌های مختلف استفاده می‌شود. اندازه هر ظرف و لگن بن ماری بر اساس نیازها و شرایط آزمایش انتخاب و خریداری می‌شوند. مشخصات لگن‌های بن ماری آزمایشگاهی شامل:
یکی از اصلی نکات مورد توجه هنگام خرید ظروف بن ماری، توجه به جنس ظرف است. اطمینان حاصل کنید که ظروف از جنس استیل مقاوم و با کیفیت باشند. ظروف استیل مقاومت بالایی در برابر تغییرات دما و مواد شیمیایی دارند. اندازه و ظرفیت ظرف از دیگر نکات مهمی هستند که هنگام خرید باید به آن توجه کنید. مطمئن شوید که ظرف اندازه مناسبی دارد و ظرفیت آن برای نمونه‌های آزمایشی کافی است. همچنین اندازه و حجم ظرف باید با دستگاه‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی سازگار باشد.
ظروف بن ماری باید دارای دربی باشند که قابلیت پوشش دهی مناسبی داشته باشند. این ویژگی به خوبی نشت مواد آزمایشی را جلوگیری کرده و امنیت نمونه‌ها را حفظ می‌کند. همچنین برای مشاهده بهتر نمونه‌ها، ظروف باید شفاف و بدون عیب باشند. شفافیت ظروف می‌تواند در تحلیل و بررسی دقیق‌تر نتایج آزمایش‌ها کمک کند. در نتیجه انتخاب ظروفی با درب مناسب و قابلیت پوشش و شفافیت مناسب، برای عملکرد بهتر و دقیق‌تر در آزمایش‌ها بسیار مهم است.
قابلیت تمیز شدن و ضد عفونی کردن ظروف بن ماری بسیار مهم است. در هنگام خرید این ظروف، بهتر است به دستورالعمل‌های تمیز کردن و ضد عفونی کردن آنها با تجیزاتی مانند فور استریل کننده یا آون حرارتی توجه کنید. همچنین مطمئن شوید که ظروف قابلیت تحمل شستشو و ضد عفونی کردن با مواد شیمیایی را دارند. برای این منظور بهتر است از ظروف شیشه‌ای، استیل و یا پلاستیک مقاوم در برابر تماس با مواد شیمیایی استفاده کنید.
بن ماری استیل که تشابه فراوانی به دستگاه التراسونیک دارد، یکی از تجهیزاتی است که در بسیاری از صنایع و مراکز به عنوان یک ابزار اساسی استفاده می‌شود. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه شامل استفاده در آزمایشگاه‌ها و مراکز دارویی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها، انجام تست‌های سرم شناسی، آزمایشات آنزیمی و انعقادی، انکوباسیون صنعتی، مراکز تحقیقاتی و پژوهشی، مراکز آموزشی، صنایع غذایی و بیوشیمی، فاضلاب‌ها و ذوب کردن مواد و فرآورده‌های خونی می‌شود. علاوه بر این از دستگاه حمام آزمایشگاهی برای انجام آزمایش‌های سرولوژی، بیولوژی پزشکی و داروسازی بالینی نیز استفاده می‌شود.
روش بن ماری یک روش تحقیقاتی است که در بسیاری از زمینه‌های علمی، به ویژه در زیست شناسی و شیمی استفاده می‌شود. حمام‌های آزمایشگاهی با دمای کاری تا ۶۰ درجه سانتی گراد قابل استفاده هستند و نیازی به پوشش خاصی ندارد. در صورتی که می‌خواهید از این تجهیزات در دماهای بالاتر استفاده کنید، نیاز به یک پوشش خاص دارید که بتواند دمای بالا را تحمل کند.
دستگاه حمام آزمایشگاهی با جریان الکتریکی ۱۲۰ ولت و فرکانس ۶۰ هرتز کار می‌کند. اما اگر از برق شهری با ولتاژ ۲۲۰ ولت استفاده می‌کنید، برای این که دستگاه بتواند به خوبی کار کند، میزان فرکانس باید ۵۰ الی۶۰ هرتز باشد. برای این منظور باید باید از یک منبع برق با ولتاژ ۲۲۰ ولت و فرکانس ۵۰ الی۶۰ هرتز استفاده کنید.
دمای عملکردی بن ماری آزمایشگاهی معمولاً بین ۵۰ الی ۱۰۰ درجه سانتی گراد قرار دارد که برای بسیاری از فعالیت‌های آزمایشگاهی کافی است. اما برای ذوب کردن برخی از مواد به دمای بالاتر مانند ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد نیاز است. برای این منظور به اجزای خاصی از جمله فرآیندهای حرارتی و تجهیزات پیچیده‌تری نیاز است. دماهای بالاتر از ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد معمولاً در آزمایشگاه‌های تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
حجم مخزن داخلی دستگاه حمام آزمایشگاهی بسته به نوع آن متغیر است و می‌تواند بین ۲ تا ۳۰ لیتر باشد. این حجم معمولاً بر اساس نیازها و نوع استفاده کاربران تعیین می‌گردد. رنگ الکترواستاتیک یک پوشش مقاوم و با چسبندگی بالا است که به دلیل این خصوصیت‌ها، برای محافظت از بخش داخلی مخزن در مقابل شرایط محیطی آزمایشگاه‌ها و صنایع مختلف استفاده می‌شود. این پوشش قادر به مقابله با تغییرات دما، رطوبت، اسیدها و بازها و مواد شیمیایی است. با اعمال رنگ الکترواستاتیک، مخزن دستگاه از تغییرات ناخواسته ناشی از شرایط محیطی محافظت می‌شود و عمر مفید آن افزایش می‌یابد.
بن ماری شیکردار یکی از تجهیزات آزمایشگاهی است که همانند سانتریفیوژ آزمایشگاهی برای ترکیب و مخلوط کردن مواد شیمیایی در ظروف کوچک استفاده می‌شود. این دستگاه دارای یک شیشه بن ماری است که قابلیت گرم کردن و خنک کردن محلول‌ها را دارد. از بن ماری برای تهیه نمونه‌های آزمایشی و تقویت محلول‌ها، انجام تست‌های مولکولی اعم از hpv و hcv و ژنتیکی، انجام واکنش‌های شیمیایی و اندازه گیری حجم محلول‌ها استفاده می‌شود.
انکوباتور شیکردار نیز یکی دیگر از تجهیزات آزمایشگاهی است که برای رشد و آماده سازی سلول‌ها و باکتری‌ها در شرایط حرارتی استفاده می‌شود. این دستگاه دارای یک محفظه با دما و سرعت کنترل شده است که به سلول‌ها کمک می‌کند تا به صورت بهینه رشد کنند. با استفاده از این دستگاه‌های انکوباتور شیکردار سلول‌ها به صورت بهینه می‌توانند رشد کنند و شرایط محیطی مورد نیاز برای آنها فراهم می‌شود. از انکوباتور شیکردار در آزمایشگاه‌ها به عنوان یک ابزار اساسی برای پژوهش‌های سلولی و مولکولی استفاده می‌شود.
هنگام خرید بن ماری آزمایشگاهی باید نوع آزمایش‌های قابل انجام را مشخص کنید و بر این اساس دستگاهی را خریداری کنید که قابلیت انجام آزمون‌های مورد نیاز را داشته باشد. همچنین بهتر است از پتانسیل‌ها و محدودیت‌های هر دستگاه مطلع شوید و یک دستگاه با امکانات مناسب را انتخاب و خریداری کنید. سایر نکات مهمی که هنگام خرید انواع بن ماری‌های آزمایشگاهی باید به آنها توجه داشته باشید عبارتند از:
دستگاه بن ماری باید دارای دقت و تناسب مناسبی با نیازهای آزمایشگاهی باشد. هنگام خرید این تجهیزات واحد‌های اندازه گیری، دقت دستگاه، حداقل و حداکثر حجم نمونه و دیگر ویژگی‌های مربوطه را بررسی کنید. اگر دستگاه دقت کافی نداشته باشد ممکن است به نتایج نادرست منجر شود.
اندازه دستگاه و فضای مورد نیاز برای نصب و استفاده از جمله مواردی هستند که قبل از خرید باید بررسی شوند.
ویژگی‌های منحصر به فردی که دستگاه بن ماری ارائه می‌دهد مانند قابلیت‌های اتوماتیک، نرم افزارهای پیشرفته و ارتباطات دیجیتال باید مورد توجه قرار گیرند.
از معتبر بودن گواهی نامه‌ها و استانداردهای دستگاه مطلع شوید تا اطلاعات بیشتری درباره عملکرد و کارایی آن به دست آورید.
برای ارزیابی کلی قیمت دستگاه بن ماری، هزینه‌های جانبی مانند تعمیر و نگهداری، مصرف مواد و قطعات، نرم افزارهای مورد نیاز و هزینه‌های حمل و نقل نیز باید مورد بررسی و توجه قرار گیرند.
قیمت دستگاه بن ماری تحت تأثیر عوامل مهمی قرار می‌گیرد. مهم‌ترین فاکتور تعیین کننده قیمت دستگاه بن ماری، دقت آن است. دستگاه‌هایی که دقت بالایی دارند معمولاً قیمت بیشتری دارند. این امر به دلیل استفاده از تکنولوژی‌ها و مواد با کیفیت بالا برای اندازه گیری دقیق و صحیح است. همچنین ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند قابلیت‌های اتوماتیک، ذخیره سازی داده‌ها، قابلیت اتصال به شبکه و رابط‌های دیگر، نمایشگرهای بزرگ و قابلیت‌های چندگانه اندازه گیری می‌توانند قیمت دستگاه را افزایش دهند. سایر فاکتورهای موثر بر قیمت دستگاه بن ماری عبارتند از:
ساختار فیزیکی و طراحی دستگاه نیز می‌تواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال دستگاه‌هایی که از جنس‌ها و قطعات با کیفیت بالا طراحی و تولید شده‌اند، قیمت بیشتری دارند.
دستگاه‌هایی که دقت بالا و دامنه گسترده‌ای از اندازه گیری را پوشش می‌دهند، معمولاً قیمت بالاتری دارند.
دستگاه‌هایی که قابلیت نمونه برداری از نمونه‌های مختلف را دارند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. همچنین دستگاه‌هایی که سرعت و زمان پاسخگویی بالایی دارند، از قیمت بالاتری برخوردار هستند.
برخی از برندها به دلیل شهرت و اعتبار بالا، قیمت‌های بالاتری دارند.
هزینه‌های تولید، توزیع و بازاریابی نیز می‌تواند بر قیمت نهایی دستگاه‌های حمام آزمایشگاهی تأثیر بگذارند.
اگر دستگاه از کیفیت ساخت بالا و فناوری‌ها یا نوآوری‌های پیشرفته برخوردار باشد، قیمت آن ممکن است بیشتر شود.
دستگاه‌هایی که با استانداردهای صنعتی و آزمایشگاهی سازگار هستند، معمولاً قیمت بالاتری دارند.