دستگاه همودیالیز

دستگاه همودیالیز و کاربردهای آن

دستگاه همودیالیز یا کلیه مصنوعی، وسیله ای برای تصفیه خون است. در افراد سالم، کلیه خون را تصفیه می کند و اوره را به همراه آب از بدن دفع می کند. کلیه همچنین برخی از مواد مفید در بدن را تولید می کند. اگر کلیه از کار بیفتد، باید دستگاه همودیالیز جهت تصفیه خون استفاده کرد. در غیر اینصورت سلامت بدن به خطر خواهد افتاد. دستگاه همودیالیز قادر به انجام برخی از وظایف کلیه می باشد. زمانی که فعالیت کلیه 85 درصد کاهش می یابد باید از دستگاه همودیالیز جهت تصفیه خون استفاده شود.

کلیه دستگاه تصفیه خون در بدن

کلیه های سالم خون را تصفیه می کنند و مایعات اضافی را به شکل ادرار از بدن خارج می نمایند.  همچنین آنها موادی تولید می کنند که بدن را سالم نگه می دارد. هنگامی که کلیه ها درست کار نکنند، دیالیز جایگزین برخی از این عملکرد ها می گردد. دو نوع دیالیز مختلف وجود دارد که شامل؛ همودیالیز و دیالیز صفاقی است.

اجزای دستگاه همودیالیز و عملکرد آن ها

دستگاه همودیالیز از دو لوله، یک مانیتور فشار و پمپ و یک محلول دیالیز تشکیل شده است. این دو لوله به سیستم همودیالیز دستگاه متصل می شوند و اجازه می دهند خون از دستگاه عبور کند و فیلتر شود. سپس به بدن بیمار برگردد. مانیتور فشار و پمپ اطمینان حاصل می کنند که سرعت جریان خون به طور مناسب حفظ می گردد. دستگاه همودیالیز، خون را از طریق محلول دیالیز تمیز می کند.

 نحوه کارکرد دستگاه همودیالیز

 نشانه از کار افتادگی کلیه تهوع، استفراغ، خستگی و تورم اعضای بدن است. ممکن است سطح مواد زاید در بدن بالا باشد ولی فرد بیمار هیچکدام از این عوارض و نشانه ها را نداشته باشد. در صورتیکه سطح مواد سمی در بدن بالا باشد، با تشخیص پزشک باید فرد تحت عمل دیالیز قرار گیرد. همودیالیز یک روند درمان در دستگاه همودیالیز می باشد که در آن تصفیه خون انجام می شود. پزشکان برای انتقال خون به داخل این دستگاه، نیاز به یک عمل جراحی کوچک روی بازو دارند. خون به وسیله ی لوله های باریک از عروق به داخل دستگاه منتقل می شود. با استفاده از فیلترهای مخصوص به نام دیالایزر، فرآیند تصفیه خون انجام می شود. 

دستگاه همودیالیز از دو قسمت تشکیل شده است. در یک قسمت خون و در بخش دیگر مایع تصفیه کننده قرار دارد. دیواره نازک به نام ممبران این دو بخش را از هم جدا می کند. به دلیل سایز درشت، سلولهای خونی، پروتئین ها و سایر مواد مهم قادر به عبور از غشاء نیستند ولی مواد سمی که عمدتاً ریزمولکول هستند از دیواره حایل عبور می کنند. اوره، کراتینین، یون ها و مایعات زاید از جمله مواد دفعی هستند.

مانیتورینگ آزمایشگاهی دستگاه همودیالیز

خون بیماران دیالیزی باید به طور منظم کنترل گردد. مانیتورینگ دستگاه همودیالیز نتایج کار آزمایشگاهی را نشان می دهد. نفرولوژیست براساس اطلاعات مانیتورینگ می تواند  بیمار را در رژیم غذایی، درمان و دارو های مصرفی راهنمایی کند. توصیه می شود دارو های خود را طبق نسخه مصرف کنید و در صورت درخواست برای بررسی دارو به مرکز دیالیز خود مراجعه نمایید.

دستگاه دیالیز خانگی

پس از انجام دیالیز، افراد معمولاً دچار سرگیجه، خستگی و درد می شوند. دستگاه دیالیز خانگی برای راحتی بیشتر بیماران طراحی و ساخته شده است تا بتوانند پس از انجام فرآیند دیالیز به راحتی در منزل استراحت کنند. دستگاه دیالیز خانگی برای بیمارانی که با مشکل نارسایی حاد کلیه مواجه هستند، توصیه می شود. این دستگاه کمک میکند تا مایعات اضافی و مواد زائد از جمله نیتروژن و اوره از خون حذف گردند. این دستگاه ها احساس رضایت بیشتری در حین انجام فرآیند دیالیز برای بیماران به ارمغان می آورند، چرا که می توان از آن ها در هر مکان و موقعیتی اسفاده کرد.

عملکرد کلیه های سالم

کلیه های سالم نقش مهمی در حذف مواد زائد تولید شده توسط متابولیسم روزانه از بدن دارند. علاوه بر این، آن ها همچنین به حفظ تعادل مایعات و الکترولیت بدن شما کمک می کنند. کلیه های شما همچنین هورمون هایی تولید می کنند که در حفظ سلامت استخوان ها، تولید گلبول های قرمز خون و کنترل فشار خون نقش دارند.

علائم نارسایی کلیه

نارسایی پیشرفته و غیر قابل برگشت کلیه بدین معناست که کلیه ها دیگر نمی توانند عملکرد موثر خود را داشته باشند. نارسایی کلیه می تواند منجر به علائم بسیاری شود که شامل خستگی، کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ، افزایش وزن و تورم ناشی از احتباس بیش از حد مایعات، مشکلات تنفسی، خارش، اختلالات خواب و در مراحل پایانی تغییرات در سطح هوشیاری می شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، برای کاهش علائم، به درمان جایگزین کلیه نیاز است. همودیالیز از نارسایی کلیه جلوگیری نمی کند بلکه می تواند جایگزین برخی از عملکرد های کلیه سالم شود.

علاوه بر درمان همودیالیز، پزشک متخصص ممکن است دارو هایی را برای تکمیل عملکرد کلیه از دست رفته، تجویز کند. این دارو ها شامل دارو هایی برای درمان کم خونی، تعادل استخوان و جلوگیری از اسیدیته خون می باشد. همچنین ممکن است به فرد گفته شود که از دارو های خوراکی برای کنترل فشار خون و کاهش میزان فسفر در بدن استفاده کند.

چه زمانی باید درمان دیالیز را شروع کرد؟

اگر کلیه ها نتوانند مواد زائد و مایعات کافی را برای حفظ سلامتی از خون خارج کنند، نیاز به درمان دیالیز است. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می دهد که تنها 10 تا 15 درصد از عملکرد کلیه ها باقی مانده باشد. در این صورت ممکن است علائمی مانند تهوع، استفراغ، تورم و خستگی برای فرد به وجود آید. در برخی موارد این علائم وجود ندارند اما سطح بالایی از مواد زائد در خون تجمع می یابند که ممکن است برای بدن سمی باشند. پزشکان متخصص بهترین افرادی هستند که می توانند به شما بگویند چه زمانی باید درمان دیالیز را شروع کنید.

دسترسی به عروق از سه روش امکان پذیر است:

• فیستول که از طریق پیوند یک شریان و ورید در بازو انجام می شود.
• پیوند زدن که با بکارگیری یک لوله باریک جهت پیوند ورید و شریان صورت می گیرد.
• سوند که لوله ای نازک می باشد و در یکی از وریدهای قطور گردن قرارداده می شود.

بهترین روش فیستول می باشد، زیرا ماندگاری بیشتر و مشکلات کمتر از جمله عفونت و لخته شدن خون دارد. با این حال برخی از بیماران دارای عروق خونی ضعیفی هستند و فیستول در اینگونه بیماران امکان پذیر نیست. روش پیوند زنی دومین انتخاب جهت ارتباط دستگاه همودیالیز با بدن بیمار می باشد. از سوند معمولاً به عنوان دسترسی موقت استفاده می شود.

آماده‌شدن برای درمان

قبل از شروع همودیالیز، معمولاً باید فیستول شریانی وریدی (AV) در بازوی بیمار ایجاد شود. این رگ خونی از اتصال شریان به ورید ایجاد می‌شود. اتصال ورید و شریان به یکدیگر باعث می‌شود رگ خونی بزرگ‌تر و قوی‌تر شود. این کار انتقال خون بیمار به دستگاه دیالیز و بازگشت مجدد را آسان‌تر می‌کند. عمل ایجاد فیستول AV معمولاً حدود 4 تا 8 هفته قبل از شروع همودیالیز انجام می‌شود. این اجازه می‌دهد تا بافت و پوست اطراف فیستول بهبود یابد. اگر رگ‌های خونی فرد برای ایجاد فیستول AV خیلی باریک هستند، ممکن است یک روش جایگزین به نام پیوند AV توصیه شود. یک قطعه لوله مصنوعی برای اتصال شریان به ورید استفاده می‌شود.

به‌عنوان یک اقدام کوتاه‌مدت یا در مواقع اضطراری، ممکن است از رگ‌های گردن استفاده شود و یک لولة کوچک در گردن بیمار قرار گیرد. اکثر افراد به 3 جلسه همودیالیز در هفته نیاز دارند که هر جلسه حدود 4 ساعت طول می‌کشد. این را می‌توان در بیمارستان یا در خانه انجام داد. 2 سوزن نازک در فیستول یا پیوند AV وارد شده و در جای خود چسبانده می‌شود. یک سوزن به‌آرامی خون را خارج کرده و به دستگاه دیالیز منتقل می‌کند. همان‌طور که اشاره شد دستگاه دیالیز از مجموعه‌ای از غشاها که به‌عنوان فیلتر عمل می‌کنند و مایع خاصی به نام دیالیز تشکیل شده است.غشاها مواد زائد خون را که به مایع دیالیز منتقل می‌شوند فیلتر می‌کنند. مایع دیالیز استفاده شده از دستگاه خارج می‌شود و خون تصفیه شده از طریق سوزن دوم به بدن منتقل می‌شود.

در طول جلسات دیالیز، بیمار روی مبل، صندلی یا تخت می‌نشیند یا دراز می‌کشد. همودیالیز دردناک نیست، اما ممکن است در طول عمل کمی احساس تهوع، سرگیجه و گرفتگی عضلات ایجاد شود. این به دلیل تغییرات سریع در سطح مایع خون است که در طول درمان اتفاق می‌افتد. پس از جلسه دیالیز، سوزن‌ها برداشته می‌شود و برای جلوگیری از خونریزی، مقطع رگ پوشانده می‌شود. اگر بیمار در بیمارستان تحت درمان قرار بگیرد، معمولاً می‌تواند مدت کوتاهی پس از دیالیز به خانه برود.

رژیم غذایی بیماران دیالیزی

به طور کلی، به بیماران دیالیزی توصیه می شود مصرف پروتئین خود را افزایش دهند و میزان پتاسیم، فسفر، سدیم و مایعات را در رژیم غذایی خود محدود کنند. بیماران مبتلا به دیابت باید محدودیت های رژیم غذایی بیشتری داشته باشند. در این خصوص می توان از متخصص تغذیه جهت دریافت برنامه رژیم غذایی کمک گرفت.

تنظیم مایعات و رژیم غذایی بیماران دیالیزی

هنگامی که همودیالیز شروع می شود باید مراقب میزان مصرف مایعات خود باشید، زیرا کلیه های شما نمی توانند تمام مایع اضافی را به عنوان ادرار دفع کنند. علاوه بر این، درمان دیالیز در مقدار کلی مایعی که می توان در هر جلسه دفع کرد، محدود است. یافتن تعادل مناسب در مصرف مایعات برای بیماران دیالیزی می تواند یک چالش  محسوب گردد. یکی از روش های کنترل تشنگی، محدود کردن مصرف نمک است. متخصص تغذیه می تواند به شما کمک کند تا منابع پنهان نمک را شناسایی کنید و مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید. افراد دیابتی باید غذا هایی انتخاب کنند که پتاسیم و فسفر کمتری دارند. متخصص تغذیه باید برنامه غذایی را بر اساس وزن، اولویت های غذایی، عملکرد کلیه و سایر تشخیص های پزشکی ارائه دهد.

مدت زمان درمان همودیالیز

اکثر درمان های همودیالیزی در بیمارستان ها و یا مراکز درمانی دیالیز انجام می شوند. طول درمان بستگی به اندازه بدن، میزان مواد زائد در بدن و وضعیت سلامت کلی بیمار دارد. این درمان ها معمولاً سه تا پنج ساعت طول می کشند و سه بار در هفته انجام می شوند. البته پزشک معالج می تواند مدت زمان کمتر اما جلسات بیشتری را با توجه به شرایط بیمار دیالیزی تعیین کند.

عوارض همودیالیز

درمان های همودیالیز با خطراتی مانند فشار خون بالا، اضافه بار مایعات، فشار خون پایین، مشکلات مربوط به قلب و مشکلات مربوط به جریان خون ضعیف، عروق خونی و دسترسی عروقی بدون توجه به محیط همراه است.

هنگام خرید دستگاه همودیالیز به چه نکاتی باید توجه کرد؟

انتخاب دستگاه همودیالیز مناسب، مستلزم در نظر گرفتن عوامل متعددی است. این عوامل شامل:

• نوع دستگاه

اولین نکته هنگام خرید دستگاه های تصفیه خون این است که به نوع آن ها توجه کافی داشته باشید. دستگاه های تصفیه خون انواع مختلفی دارند که دستگاه همودیالیز یکی از آن هاست. دستگاه های همودیالیز خون را از بدن خارج می کنند و پس از آن که خون را از مواد زائد تصفیه کردند، مجددا به بدن برمی گردانند.

• ویژگی های دستگاه

در مرحله بعد، باید ویژگی های دستگاه را در نظر بگیرید. اکثر دستگاه های همودیالیز دارای پمپ خون، سیستم تحویل دهی محلول، مانیتور های علائم حیاتی بیمار، آلارم ها و سایر تجهیزات هستند.

• مسائل ایمنی دستگاه

قبل از خرید دستگاه همودیالیز، باید به ایمنی دستگاه توجه نمایید. همه دستگاه های همودیالیز باید دارای مانیتور و آلارم هایی باشند که فشار های شریانی و وریدی، فشار خون بالا، فشار خون پایین، هوا، دمای بالا، دمای پایین و . . . را تشخیص دهند.

• مانیتور نمایشگر

نمایشگرها، اطلاعات دقیقی از جمله سرعت پمپ، فشار خون و دمای دیالیز را نشان می دهند.

• گارانتی دستگاه

هنگام خرید دستگاه همودیالیز، به برگه ضمانت نامه محصول جهت پشتیبانی از تجهیزات و قطعات دستگاه توجه نمایید.

خرید دستگاه همودیالیز

همراهان عزیز می توانید برای خرید انواع کالا ها و تجهیزات پزشکی از جمله دستگاه همودیالیز، دستگاه فتوتراپی نوزاد، انواع تخت های بیمارستانی و جراحی، انواع دستگاه های تصویر برداری، تجهیزات آزمایشگاهی، دندانپزشکی، کمک تنفسی، توانبخشی و . . . با متخصصان و کارشناسان شرکت سیناطب تماس حاصل فرمایید.

قیمت دستگاه همودیالیز

در تعیین قیمت نهایی این تجهیزات پزشکی عوامل متعددی دخیل هستند. این عوامل عبارتند از:

• برند شرکت سازنده
• نوع دستگاه
• استاندارد های مورد استفاده در ساخت دستگاه
• نوع لوله ها
• سیستم های ضد عفونی کننده
• نوع سیستم شناسایی هوا در مدار خون
• نوع و اندازه صفحه نمایش
• و . . .

جهت اطلاع از قیمت های به روز انواع دستگاه های همودیالیز و همچنین سایز لوازم و تجهیزات پزشکی شرکت سیناطب، با شماره های درج شده در صفحه ارتباط با ما، تماس حاصل فرمایید.