تهران، خیابان ولیعصر، پایینتر از سه راه جمهوری، کوچه سخنور، ساختمان شماره 117، طبقه 5
021-66709528
آمبوبگ (Ambu Bag) یک وسیله پزشکی ساده و بسیار حیاتی است که برای کمک به تنفس بیمار در مواقع اضطراری استفاده میشود. این وسیله با نامهای کیسه احیا یا دستگاه تنفس دستی نیز شناخته میشود که از یک کیسهی فشاری، شیر یک طرفه و ماسک تنفسی تشکیل شده است. آمبوبگ زمانی کاربرد دارد که بیمار به هر دلیلی نتواند خودش نفس بکشد یا به پشتیبانی تنفسی نیاز دارد. این دستگاه با فشردن دستی کیسه، هوا یا اکسیژن را وارد ریههای بیمار میکند و در احیای قلبی ریوی و فوریتهای پزشکی نقش کلیدی دارد.
قیمت آمبوبگها بسته به جنس، برند، قابلیت استفاده مجدد و لوازم جانبی همراه متفاوت است. ارزانترین مدلها معمولاً از نوع PVC یکبار مصرف هستند که قیمت آنها حدود ۱۷ دلار است. در مقابل گرانترین نوع، آمبوبگهای سیلیکونی چند بار مصرف است که با قابلیت استریلسازی، کیفیت بالاتر و کاربرد بیمارستانی تا حدود ۵۶ دلار قیمت دارند. وجود قطعاتی مانند مخزن اکسیژن، شیر فشار مثبت یا ماسک با کیفیت نیز میتواند بر قیمت نهایی تأثیر بگذارند. همچنین مدلهای دارای تأییدیه بینالمللی معمولاً قیمت بالاتری نسبت به مدلهای معمولی دارند.
آمبوبگها از نظر جنس به دو نوع اصلی تقسیم میشوند، سیلیکونی و PVC. انتخاب جنس کیسه احیا نقش مهمی در ماندگاری، قابلیت استفاده مجدد، انعطافپذیری و راحتی استفاده دارد. هر کدام از این مواد ویژگیهای خاص خود را دارند و در شرایط خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه به تفاوتهای این دو مدل میپردازیم تا کاربران براساس نیاز درمانی یا محیط کاری خود، انتخابی مناسب انجام دهند.
آمبوبگ سیلیکونی از سیلیکون پزشکی با کیفیت بالا تولید میشود و به دلیل نرمی، شفافیت و مقاومت در برابر حرارت، برای استفادههای متعدد گزینهای ایدهآل است. این نوع کیسه احیا قابلیت استریل شدن دارد و میتوان آن را با استفاده از دستگاه اتوکلاو ضدعفونی کرد؛ بدون آنکه کیفیت یا عملکرد آن کاهش یابد. به همین دلیل در بیمارستانها، اتاقهای عمل و مراکز درمانی که نیاز به استریلسازی مکرر دارند، بسیار پرکاربرد است و ایمنی بالایی را برای بیمار فراهم میکند.
آمبوبگهای PVC معمولاً به صورت یکبار مصرف طراحی میشوند و برای شرایطی که نیاز به استفاده سریع، ساده و مقرونبهصرفه وجود دارد، گزینهای مناسب به شمار میروند. این مدلها در موقعیتهای اورژانسی، آمبولانسها، انتقال بیماران بین مراکز درمانی یا مکانهایی که امکان استریلسازی وجود ندارد، بسیار پرکاربرد هستند. از مزایای آمبوبگهای پی وی سی میتوان به قیمت اقتصادی، وزن سبک و سهولت استفاده اشاره کرد. با این حال این نوع کیسه احیا، قابلیت استفاده مجدد یا استریلسازی ندارد و پس از هر بار استفاده باید دور انداخته شود تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود.
آمبوبگها بر اساس سن و شرایط تنفسی بیمار در سه نوع بزرگسال، اطفال و نوزاد طراحی میشوند. تفاوت اصلی این مدلها در حجم کیسه، اندازه ماسک و مقدار هوای وارد شونده به ریه است. انتخاب مدل مناسب برای هر گروه سنی اهمیت زیادی دارد؛ چرا که استفاده نادرست میتواند به ریهها آسیب برساند یا کارایی احیا را کاهش دهد. در ادامه هر یک از این مدلها را به صورت جداگانه بررسی میکنیم.
کیسه احیا بزرگسال برای بیماران با وزن بالای ۳۰ کیلوگرم طراحی میشود و حجم کیسه آن معمولاً بین ۱۲۰۰ تا ۱۶۰۰ میلیلیتر است. این مدل، توانایی تأمین حجم مناسبی از هوا یا اکسیژن را برای تهویه مؤثر بیماران بالغ دارد. از آمبوبگ بزرگسال بیشتر در بخشهای اورژانس، اتاق عمل، مراقبتهای ویژه (ICU) و در عملیات احیا استفاده میشود. معمولاً هنگام احیای بیمار بر روی تخت سی پی آر، از این نوع آمبوبگ برای تهویه دستی و سریع استفاده میشود تا جریان هوای کافی به ریهها برسد.
آمبوبگ اطفال برای کودکان با وزن حدود ۷ تا ۳۰ کیلوگرم طراحی میشود و حجم کیسه آن معمولاً بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیلیتر است. این مدل به گونهای طراحی شده است که حجم و فشار هوای ورودی به ریههای کودک به صورت دقیق کنترل شود؛ زیرا ریههای کودکان نسبت به بزرگسالان حساستر و آسیبپذیرتر هستند. استفاده از کیسه احیاء اطفال در بخشهای اورژانس، بخش کودکان و هنگام انتقال بیماران خرد سال اهمیت زیادی دارد و دقت در عملکرد آن، نقش مهمی در پیشگیری از صدمات تنفسی ایفا میکند.
آمبوبگ نوزاد برای نوزادانی با وزن کمتر از ۷ کیلوگرم طراحی میشود و حجم کیسه آن معمولاً کمتر از ۳۰۰ میلیلیتر است. این مدل به گونهای تولید میشود که بتواند تهویهای آرام، کنترل شده و با فشار بسیار کم ایجاد کند تا از آسیب به ریههای بسیار حساس نوزاد جلوگیری شود. در بخشهای نوزادان، زایمان و احیای نوزاد تازه متولد شده، استفاده از کیسه احیاء مخصوص نوزاد اهمیت حیاتی دارد و انتخاب صحیح آن، نقش مؤثری در حفظ جان نوزاد دارد.
استفاده صحیح از دستگاه تنفس دستی در شرایط اورژانسی یکی از مهمترین مهارتهایی است که کادر درمان، پرستاران و حتی امدادگران باید به خوبی آن را فرا بگیرند. پیش از شروع، لازم است از سلامت و آماده به کار بودن تجهیزات اطمینان حاصل شود. ماسک، کیسه تنفسی و شیر یک طرفه باید سالم و تمیز شوند. در صورت نیاز به اکسیژن، منبع اکسیژن باید به آمبوبگ متصل شود و جریان آن تنظیم گردد. بیمار باید در وضعیت مناسب (روی کمر با راه هوایی باز) قرار گیرد تا تهویه مؤثر انجام شود.
پس از آمادهسازی، ماسک باید کاملاً روی دهان و بینی بیمار فیت شود تا از نشت هوا جلوگیری شود. با هر بار فشردن کیسه، حجم مناسبی از هوا وارد ریههای بیمار میشود. در بزرگسالان، معمولاً بین هر دم ۵ تا ۶ ثانیه فاصله گذاشته میشود. هنگام تهویه، باید به بالا آمدن قفسه سینه، رنگ پوست و واکنشهای بیمار توجه شود. اگر تهویه به درستی انجام نشود، کاربر باید ماسک را مجدداً روی صورت بیمار تنظیم کند و موقعیت سر را برای باز نگهداشتن راه هوایی تغییر دهد. استفاده نادرست ممکن است منجر به آسیب ریه یا ورود هوا به معده شود.
آمبوبگ یکی از ابزارهای حیاتی در پزشکی است که در موقعیتهای اضطراری یا هنگام اختلال در تنفس بیمار، امکان تهویه دستی را فراهم میکند. این وسیله با فشار دادن دستی کیسه هوا، اکسیژن یا هوای محیط را به ریههای بیمار منتقل میکند و نقش حیاتی در نجات جان افراد در شرایط بحرانی دارد. از اورژانس و اتاق عمل گرفته تا آمبولانس و حتی مراقبتهای خانگی، کیسه احیاء در بسیاری از شاخههای پزشکی کاربرد دارد و استفاده صحیح از آن میتواند از آسیبهای جبران ناپذیر تنفسی جلوگیری کند.
در هنگام ایست قلبی یا قطع تنفس، یکی از اقدامات حیاتی، حفظ تهویه مناسب بیمار است. آمبوبگ در این شرایط به عنوان جایگزین تنفس دهان به دهان عمل کند و به کمک آن، میتوان هوا یا اکسیژن را به صورت کنترل شده به ریههای بیمار وارد کرد. استفاده از دستگاه تنفس دستی در احیای قلبی ریوی بسیار رایج است؛ چرا که هم ایمنتر است و هم میزان اکسیژنرسانی را میتوان دقیقتر تنظیم کرد. با استفاده صحیح از این وسیله، میتوان از آسیب به ریهها جلوگیری کرد و احتمال بازگشت تنفس طبیعی بیمار را افزایش داد.
آمبوبگ یکی از تجهیزات استاندارد در آمبولانسها و تیمهای فوریتهای پزشکی محسوب میشود و نقش مهمی در مدیریت راه هوایی بیماران دارد. در زمان انتقال بیماران بیهوش، دچار ایست تنفسی یا دارای سطح هوشیاری پایین، تیم امداد از کیسه احیاء برای تهویه دستی استفاده میکند تا اکسیژنرسانی به ریهها ادامه یابد. این اقدام به ویژه در مسیر انتقال به بیمارستان که دسترسی به تجهیزات پیشرفته محدود است، اهمیت زیادی دارد.
در بسیاری از موارد، آمبوبگ را به عنوان یکی از اقلام ضروری درون کیف کمکهای اولیه قرار میدهند تا در شرایط بحرانی، امکان استفاده فوری فراهم شود. وجود این وسیله در محیطهای عمومی، خودروهای امدادی یا حتی منازل بیماران خاص، میتواند از بروز آسیبهای جدی ناشی از کمبود اکسیژن جلوگیری کند. سرعت عمل در آغاز تهویه دستی، در بسیاری از موارد جان بیمار را نجات میدهد و فرآیند احیاء را مؤثرتر میکند.
پیش از راه اندازی دستگاه تنفس مکانیکی یا زمانی که عملکرد آن دچار اختلال میشود، دستگاه تنفس دستی، نقش جایگزین مؤثری در تهویه دستی بیمار ایفا میکند. پزشکان بیهوشی اغلب در ابتدای بیهوشی عمومی یا در لحظات بحرانی از این وسیله برای حفظ اکسیژنرسانی استفاده میکنند. همچنین در حین احیای قلبی ریوی داخل اتاق عمل، آمبوبگ به عنوان یک ابزار حیاتی به کار میرود تا جریان تنفس بیمار تا زمان پایدار شدن شرایط، به درستی کنترل شود و وقفهای در اکسیژنرسانی ایجاد نشود.
در برخی شرایط خاص مانند بیماریهای نوروموسکولار، اختلالات عضلانی عصبی یا نارسایی مزمن تنفسی، پزشک ممکن است آمبوبگ را برای استفاده در منزل تجویز کند. هدف از این کاربرد، فراهم کردن امکان تهویه دستی در مواقع بحرانی یا زمان قطع دستگاههای کمک تنفسی است. استفاده خانگی از کیسه احیا باید تحت نظارت پزشک و با آموزش کامل به بیمار یا همراهان او انجام شود تا در مواقع اضطراری بتوان به درستی از آن استفاده کرد و از بروز آسیبهای تنفسی جلوگیری شود.
آمبوبگ به دلیل طراحی ساده و کارآمد، یکی از تجهیزات سریع و همیشه در دسترس برای تهویه دستی بیماران به شمار میآید. این وسیله نیازی به منبع برق یا باتری ندارد و همین ویژگی آن را برای استفاده در شرایط اضطراری و محیطهای فاقد امکانات الکتریکی بسیار مناسب میکند. به علاوه وزن سبک و قابلیت حمل آسان کیسه احیاء، امکان جابهجایی سریع آن را در موقعیتهای مختلف مانند آمبولانس، اتاق عمل یا محیطهای خانگی فراهم میسازد.
این مزایا باعث شدهاند تا آمبوبگ به عنوان ابزاری کارآمد و قابل اعتماد در شرایط اورژانسی و درمانی شناخته شود. به خصوص در مواقعی که سرعت عمل و انعطاف پذیری بالا برای حفظ جان بیمار حیاتی است. قابلیت استفاده بدون وابستگی به تجهیزات جانبی، به همراه سادگی عملکرد، آن را به گزینهای ایدهآل برای کادر درمان و امدادگران تبدیل میکند.
آمبوبگ و ونتیلاتور هر دو برای کمک به تنفس بیماران استفاده میشوند؛ اما در شرایط و کاربردهای متفاوتی کاربرد دارند. کیسه احیاء وسیلهای دستی و ساده است که برای تهویه موقت و اورژانسی بیماران به کار میرود و نیازی به برق ندارد. در مقابل ونتیلاتور دستگاهی پیشرفتهتر است که تنفس مکانیکی مداوم و دقیق را فراهم میکند و برای بیماران با مشکلات شدید تنفسی یا بیهوشی طولانی مدت استفاده میشود. دستگاه تنفس دستی بیشتر در شرایط اضطراری کاربرد دارد؛ در حالی که ونتیلاتور برای مراقبتهای طولانی مدت و بیمارستانی مناسبتر است.
در هنگام خرید آمبوبگ، توجه به چند فاکتور کلیدی برای انتخاب مناسب بسیار اهمیت دارد. جنس بدنه یکی از مهمترین عوامل است؛ کیسه احیای سیلیکونی برای استفاده چند باره و محیطهای بیمارستانی مناسب است؛ در حالی که مدلهای PVC معمولاً یکبار مصرف هستند. حجم کیسه تنفسی باید متناسب با وزن و گروه سنی بیمار، مانند نوزاد، کودک یا بزرگسال انتخاب شود. وجود شیر یک طرفه مطمئن برای جلوگیری از برگشت هوا و آلودگی اهمیت دارد. همچنین امکان اتصال به مخزن اکسیژن، قابلیت استریلسازی، ارگونومی طراحی و استانداردهای بینالمللی از دیگر مواردی هستند که باید در زمان خرید بررسی شوند.
عوامل متعددی بر قیمت آمبوبگ تأثیرگذارند که باید هنگام خرید به آنها توجه کرد. اول از همه، جنس مواد سازنده مانند سیلیکون یا PVC نقش مهمی در تعیین قیمت دارد. آمبوبگهای سیلیکونی با دوام و قابلیت استریلسازی، معمولاً گرانتر هستند. اندازه و حجم کیسه تنفسی نیز بر قیمت اثر میگذارد؛ زیرا مدلهای مخصوص نوزاد، کودک و بزرگسال متفاوتاند. علاوه بر این وجود قطعات اضافی مثل شیر یک طرفه، مخزن اکسیژن و ماسک با کیفیت میتواند قیمت را افزایش دهد. همچنین برند سازنده و استانداردهای بینالمللی از دیگر عوامل مهم در تعیین قیمت نهایی محصول هستند.